Op 7 februari hadden we Frans Corten te gast in ons HB-café in Alkmaar. Hij gaf vorig jaar een boek uit met de veelzeggende titel ‘Uitzonderlijk talent; Gids voor hoogbegaafden, uitvinders en andere vreemde vogels’. Frans is één van de pioniers op het gebied van hoogbegaafde volwassenen en deelde zijn werkzame inzichten en eigen uitvindingen met ons.
Frans’ visie op hoogbegaafdheid – hij gebruikt dus liever de term ‘vreemde vogel’ – is realistisch en pragmatisch. Ze deed met denken aan dit citaat van Friedrich Nietzsche:
‘Niemand kan de brug voor je bouwen waarover juist jij de rivier van het leven moet overschrijden, niemand behalve jij alleen.’
Toch was er ook veel ruimte voor wat je spiritualiteit zou kunnen noemen, aandacht voor ‘iets hogers’. In je weg vinden en je daarin verbinden met anderen, helpt de illusie van de ratio je niet zoveel, zegt Frans. Het gaat om het verhaal, om de emotie, om beelden, en om metaforen. Die laten je ervaren en betekenis geven wat het is jouw leven vorm te geven.
Frans gaf op deze avond vooral concrete adviezen. Die waren aan de ene kant vaak zo praktisch dat ze morgen al kunt gaan organiseren of zelfs gaan uitvoeren. Aan de andere kant garanderen ze geen van alle de directe, tastbare resultaten waar we vaak naar op zoek zijn. Ze laten je vooral ervaren hoe je leven ook kan zijn en intuïtief de keuze maken voor een volgende passende stap.
Vaag? Niet meer als je ze leest. Ik noem de belangrijkste hieronder.
Aanvaard je lot
Frans heeft veel studie gemaakt naar de zoektocht van vreemde vogels naar hun plek in de wereld (en die van hemzelf). Het bestuderen en ervaren van de psychosynthese leverde hem een waardevol inzicht op.
Lang had Frans uitzonderlijke talenten in twee groepen onderverdeeld. Aan de ene kant de mensen die zeiden zich altijd te hebben aangepast en daarmee ‘zichzelf hadden verloren’. Aan de andere kant hen die altijd zichzelf waren gebleven, maar geen verbinding met anderen ervoeren.
Inmiddels beschouwt Frans dit als één uitdaging – jezelf zijn èn in verbinding staan met anderen. Gelijkertijd. Ja, dat is vaak best moeilijk. Maar dat is nu eenmaal het lot van hoogbewuste mensen.
HB heeft rolmodellen nodig
In artikelen heeft Frans eerder de parallel getrokken tussen hoogbegaafdheid en homoseksualiteit. Waarom komen er maar zo weinig hoogbegaafden ‘uit de kast’? Als er meer rolmodellen zouden zijn, wordt het leven van alle vreemde vogels iets gemakkelijker, toch?
Maar juist omdat het niet gemakkelijk is in die frontlinie voorop te lopen, adviseert hij zelf zijn klanten ook lang niet altijd hier openlijk voor uit te komen. Maar dat betekent niet dat je het helemaal voor je moet houden.
Jezelf laten zien is een goede manier om geestverwanten te vinden. Want die zijn er best wel, maar die houden zich ook stil. Tot jij als eerste je mond opendoet, dus.
Hoe je dat doet is vooral heel bepalend voor wat er vervolgens gebeurt. Zeg dan ook niet: ‘Ik ben hoogbegaafd.’ Daar hebben mensen vaak snel negatieve associaties mee.
Leg liever uit hoe je hoofd werkt, wat je leuk vindt of wat je zou willen dat gebeurt.’ Niet aanpassen dus, maar afstemmen. En zo in verbinding met de mensen om je heen, jullie omgeving en je eigen rol daarin gaandeweg verbeteren.
Zoek ‘iets hogers’
In zijn boek zegt Frans: ‘Om je thuis te voelen in de samenleving is het voor uitzonderlijke talenten een goed idee om het eerst hogerop te zoeken: leer je thuis te voelen in iets wat de samenleving overstijgt.’
De waarde daarvan is vooral, dat je anders gaat kijken naar wat je overkomen is. Stel jezelf de vraag: Wat zou de bedoeling zijn van wat ik meemaak? In het antwoord liggen de betekenis die je aan het leven geeft en de sleutels tot je volgende stappen besloten.
Aansluiting zoeken bij een groep kan dit proces faciliteren. Frans noemde drie inspirerende voorbeelden:
- De Vrijmetselarij. Een inwijdingsgenootschap met rituelen die je de eerste keer ondergaat zonder dat je weet wat er gaat komen en symbool staan voor een leven van leren. Bijzonder aan deze beweging: het is spiritualiteit die als honderden jaren oude traditie geworteld is in de Westerse cultuur. Dat is best uitzonderlijk.
- Findhorn. Een ongeveer 50 jaar oude community in Schotland en een dynamisch experiment, gebaseerd op luisteren naar je innerlijke stem, gezamenlijk werken als teken van liefde en cocreatie in evenwicht met de natuur. Tijdens een experience week kun je dit zelf ervaren. (Ik was er in 2016 en vond het magisch.)
- Een pelgrimstocht. Maar doe hem dan alleen.
Natuurlijk is er niets mis met bijvoorbeeld yoga. Frans doet het zelf ook. Maar de Oosterse afkomst maakt wel dat hij er niet zoveel van begrijpt, zegt hij.
Dagelijkse dingen die behulpzaam zijn
Het zijn niet alleen ‘hoogbegaafdendingen’ die bijdragen in je geluk of succes. Juist de basale eigenschappen en gebeurtenissen, zagen we over het hoofd toen we direct aan het begin van de avond door Frans in groepjes aan het werk werden gezet.
Maar denk je eens in hoeveel het uitmaakt, hoeveel succesvoller je kunt zijn als je er goed uitziet, als je een lieve partner hebt, als je een rijke pa hebt of een mooie erfenis ontvangt.
Dat heb je niet allemaal zelf in de hand natuurlijk, maar je kunt er soms wel aan werken.
Je hebt kansen nodig. En moet ze pakken!
Het leven bestaat uit kansen. De kunst is om ze te zien. En als ze komen ze te pakken.
En komen ze niet dan kun je je geluk een handje helpen. Bijvoorbeeld door ‘uit de kast te komen’ door te vertellen wat je belangrijk vindt en graag doet – dat helpt vaak ook om kansen te creëren.
En word jij niet spontaan gevraagd voor dat mooie nieuwe project op je werk. Ga dan niet zitten mokken. Steek zelf je hand op!
Een mooie avond
Met en op verzoek van Frans hadden we voor ons HB-café eens een heel andere vorm gekozen. Een collegetoer. Herenhuis Genegen voelde meer dan ooit aan als een huiskamer. Met in het middelpunt Frans als verteller van boeiende verhalen en brenger van wijze lessen.
Aan de hand van vragen, een gerichte opdracht aan het begin en af en toe een dialoog in het publiek, kwamen zo vele thema’s voorbij uit zijn boek. Een avond om nog lang en vaak aan terug te denken.
Ben je benieuwd geworden naar het werk en de ideeën van Frans Corten? Op zijn website vind je daar meer over. Het boek Uitzonderlijk talent kun je hier bestellen.
Mijn naam is Nick Grooff. Ik bied leiders van maatschappelijke ondernemingen op coachende wijze een uniek programma van kennis, praktische adviezen en een netwerk op innovatiegebied, waardoor je als leider je maatschappelijke onderneming vanuit haar eigen kracht sneller kan laten innoveren.
In 2017 deed ik onderzoek naar het innovatieve werkgedrag van hoogbegaafden, momenteel naar hoogbegaafdheid en ondernemen. Interessant? In de week van de hoogbegaafdheid geef ik een workshop over HB en ondernemen. Je kunt je hier inschrijven: https://www.eventbrite.com/e/tickets-hoogbegaafdheid-en-ondernemen-91145638057.
Het HB-café Alkmaar organiseer ik sinds begin 2017 samen met Daisy, Winanda en Sandra. Meer informatie vind je hier.
Met dank aan Ber die me wees op het citaat van Friedrich Nietzsche in zijn prachtige voordracht op 6 februari jl.
Prachtig verslag, Nick!
Dank je wel, Frans. Het was heel fijn dat je bij ons te gast was. Mooi om het zo ook met anderen te kunnen delen.