Moedeloos ben je.
Weer anderhalf uur discussiëren. En geen meter opgeschoten.
Je begrijpt soms echt niet wat die ander beweegt
Je plant nog eens een bespreking. Je legt het nog eens uit.
Helpt ook al niet. De afstand lijkt alleen maar groter te worden.
Hoe komt het eigenlijk dat je sommige collega’s zo slecht begrijpt? (en zij jou)
Door het verschil in mentale ontwikkeling.
Je hersenen passen zich je hele leven aan, zodat je goed functioneert in je omgeving. Als je dagelijks werkt met complexe managementproblemen, zou je dat in de hersenen terugvinden?
Dat is precies wat onderzoek aantoont
Er zijn drie niveaus van mentale complexiteit, die enigszins samenhangen met leeftijd.
Sociaal
In het begin van je carrière leer je in een team werken. Je wilt aan de norm voldoen, je hebt behoefte aan richting en je volgt loyaal je manager.
Neem Noud: ‘Ik studeerde vorig jaar af en ben nu informatieanalist bij een international. We maken onze goederenstromen duurzamer en dat vraagt veel van de informatiesystemen. Ik werk mee in grote projecten. We hebben een heel goed team en een manager die heel duidelijk vertelt wat onze doelstellingen zijn. Daardoor leer ik elke dag.’
Richting geven
Dan komt het moment dat je zelf de leiding neemt. Je zet zelf je koers uit en vertrouwt op je eigen kompas. Dat is het tweede niveau van mentale complexiteit.
Niels begon zeven jaar geleden als trainee bij een consultancyfirma. ‘Een fantastisch bedrijf om je snel te ontwikkelen’, zegt hij daar nu over. ‘Maar vorig jaar voelde het als een keurslijf. Ik wilde projecten op mijn manier doen. Daarom ben ik mijn eigen bureau begonnen.’
Metaleider
Op het derde niveau, is er juist geen eenduidige richting meer. Je hebt oog voor alle aspecten van complexe problemen. Je kunt omgaan met tegenstellingen. Je zit de samenhang. En je leert juist anderen de leiding te nemen.
Natam werkt sinds een paar jaar als organisatiecoach: ‘Ik werkte als kwaliteitsmanager, maar verveelde me dood. Een vriend introduceerde me bij een zorginstelling die in financiële nood zat. Financieel weer gezond worden was een heel complex vraagstuk. Precies wat ik nodig had. Nu vind ik vooral het coachen van collega’s die beginnen met leiding geven, het leukste van het werk.’
Verschillen in niveaus verklaren onbegrip en conflicten
Noud’s manager vertrok een maand geleden. Noud zegt daar nu over: ‘Dat heeft veel veranderd. Zijn opvolger wil dat we dingen heel anders gaan doen. Het team valt uit elkaar. Ik heb het idee dat we helemaal opnieuw moeten beginnen.’
Als ondernemer stelt Niels hoge eisen aan zijn werknemers: ‘Ik weet altijd precies hoe je de opdracht het beste kunt aanpakken. Maar het kost me veel tijd dat uit te leggen aan de medewerker die hem gaat uitvoeren. Mag ik niet verwachten dat ze dat zelf kunnen?’
Nathan herinnert zich het vertrek bij zijn laatste werkgever: ‘Mijn manager vond me te kritisch en vroeg me dan: Waarom stel je al die vragen? Maar ik begreep niet waarom hij zaken zo simpel voorstelde. We werkten aan een heel complex probleem. Dan moet je toch op alle details letten?’
Hoe ga je daar mee om?
De niveaus van mentale complexiteit verklaren hoe mensen met problemen omgaan. Merk je onbegrip in jezelf of anderen? Ga dan na of verschillen in mentale complexiteit een rol spelen.
Vervolgens goed afstemmen kan het onbegrip verkleinen en de samenwerking herstellen.