Peter Senge verdeelt in zijn boek De Vijfde Discipline de ‘kunst en praktijk van de lerende organisatie’ in vijf disciplines: systeemdenken, persoonlijk meesterschap, mentale modellen, gemeenschappelijke visie en teamleren.
(Wil je er meer over weten: lees nog even door – ik heb een samenvatting gemaakt en die deel ik graag.)
De vijf disciplines hangen met elkaar samen. Je kunt ze parallel ontwikkelen. En vaak kun je dat handig combineren en zo het leren in je organisatie versnellen.
De vraag is: hoe doe je dat?
Ze zijn namelijk geen allesomvattend raamwerk en Senge komt in zijn boek niet met een stappenplan.
Op zich is dat logisch, want daarmee doet hij recht aan de complexiteit van organisaties als open systemen. Het pad is voor elk van ons anders. En vormt zich terwijl je op weg bent. De eerste stap in organisatieleren is dat erkennen.
Hoe kun je er dan toch concreet mee aan de slag?
Ik noem een paar manieren:
👀 Kijk om je heen in jouw organisatie. Hoe is het bij jullie gesteld met de vijf disciplines? Waar zie je mogelijkheden om te leren? Begin gewoon en pas één van de technieken toe die Senge noemt. Bijvoorbeeld: analyseer in je team een taai probleem in de vorm van een causale loop. Oefen in je werkoverleg met dialoog in plaats van weer te vervallen in discussie. Scrhijf je persoonlijke visie uit, bespreek die met je collega’s en kijk wat er gebeurt.
♻ Heb je behoefte aan concrete werkvormen? Senge en zijn collega’s verzamelden tientallen technieken die je kunnen helpen organisatieleren te versterken in Het Vijfde Discipline Praktijkboek.
📆 Begin vooral met tijd vrij te maken om samen te leren. Stap regelmatig uit de hectiek van alledag en kijk wat jullie eigenlijk aan het doen zijn. Leren begint met vertragen, afstand nemen en vandaar naar jezelf kijken. Dat vraagt tijd. Die maken we maar zelden vrij hiervoor. Doe je dat alsnog dan zullen er meteen dingen gaan veranderen.
Waarom deze post?
Het is dertig jaar geleden dat Peter Senge zijn nog altijd heel inspirerende en belangrijke boek De Vijfde Discipline publiceerde.
Werken aan een lerende organisatie is nooit af. Maar zeker is dat het je werk leuker maakt, je talent (van jezelf en anderen) beter benut en daarmee de impact van je organisatie steeds verder vergroot.
Wil je meer weten over De Vijf Disciplines en lees je graag een compacte samenvatting? Mail me en ik stuur ‘m je toe.
Wil je liever direct aan de slag? Hoe begin je?
Met een kennis/werk-sessie bijvoorbeeld. Daarin deel ik kennis en passen we die direct praktisch toe op jouw organisatie. Interesse? Mail me voor afspraak.