Waarom is innoveren moeilijk?
Goede ideeën worden vaak afgewezen, omdat ze ingaan tegen wat we denken dat werkt. Of hoe iets hoort te zijn.
Onze mentale modellen bepalen hoe we de wereld om ons heen waarnemen. En wat we waarnemen bepaalt ons gedrag.
Dat kan leiden tot wat Chris Argyris ‘vaardig onvermogen’ noemde (‘skilled incompetence’). Leren dat je afstand neemt van hoe je denkt dat de wereld werkt. Die verandering brengt onzekerheid en risico. Dus hebben we de neiging het te vermijden.
In een lerende organisatie wordt daarom expliciet gewerkt met en aan mentale modellen. Door individueel vaardigheden aan te leren. En door daar via processen en structuren de context voor te creëren.
Hoe werk je met en aan mentale modellen? Een paar vaardigheden zijn:
🏃♂️ In jezelf de sprongen herkennen die je maakt van waarneming naar generalisatie.
📣 Wat je normaal alleen denkt (en waarschijnlijk helemaal niet waar is), in je gesprek met anderen inbrengen.
🤔 Bewust omgaan met het verschil tussen onderzoeken en zelf positie innemen.
🙉 Het verschil herkennen in wat je alleen maar denkt en wellicht ook zegt – en de mentale modellen die je gedrag bepalen.
De discipline van het werken met mentale modellen is dus niet los te zien van de dicipline van persoonlijk meesterschap.
En de ongeschreven regels van het spel – de mentale modellen die verankerd zijn in de waarden van de organisatie – herbergen vaak de patronen en blokkades voor verdere groei. Je vindt ze door samen kritisch waar te nemen hoe het systeem eigenlijk werkt (systeemdenken).